www.lesbengeschichte.de

Hildegard Helene Friederike Moniac (1891-1967)

Hildegard Moniac rond 1953 © Peter Gutsche/Christiane Leidinger

Hildegard Moniac werd op 29 maart 1891 in Friedenau, district Teltow, geboren. Groeide op in Berlijn, en deed 1911 in de Lette-Vereniging, die o.a. beroepsopleidingen voor vrouwen organiseerde, haar examen beroepsopleiding voor kleer- en hoedenmaakster.Van 1913 tot 1933 was zij in de Spree-wereldstad als ambachtslerares werkzaam; tot zij volgens § 4 van de beroepsambtenarenwet als politiek onbetrouwbaar door de Nationaalsocialisten ontslagen werd.

Sinds het eind van de dertigerjaren ondersteunde zij haar zieke partner Johanna Elberskirchen in haar homeopathische praktijk in Rüdersdorf. De twee vrouwen hadden elkaar in 1914 leren kennen en leefde tot 1919 in Berlijn. Een jaar later trokken zij naar Rüdersdorf en kochten daar gezamenlijk een huis in de toenmalige Luisenstraat 32.

Tijdens de Weimar republiek was Hildegard Moniac lid in de USPD en organiseerde gezamenlijk met de SPD-kameraden tot 1933 de “jeugdintrede” in Rüdersdorf. Zij was actief tot de politiek omstreden fusie (1945/1946) van SPD en KPD tot de SED. Volgens Rüderdorfer tijdgenoten maakte zij zich later in de SED verdienstelijk in de werkverschaffing van vrouwelijke senioren.

Nadat het Rode leger het door haar na het einde van de oorlog gevorderde gebouw van de basisschool van Oud-Rüdersdorf verliet, werd de sinds 1881 bestaande school onder leiding van Hildegard Moniac op 15 oktober 1945 weer geopend. 1951 werd zij, zo heet het, in het belang van het ambt, verplaatst naar de gemeentelijke ambachtschool. Als echte rede voor haar verplaatsing, die door protesten van de kant van de ouders begeleid werd, laten zich politieke motieven en daarmee samengaand misschien haar homoseksualiteit vermoeden. 1954 zou zij om gezondheids- en leeftijdsgronden haar onderwijsloopbaan beëindigen.

Tot haar dood, op 3 augustus 76 jaar oud, leefde Hildegard Moniac met haar latere partner Luitgarde, “Luli” Kettner (1914-1977), eveneens onderwijzeres aan de Alt-Rüderdorfer basisschool, in het huis aan de Luisenstraat.


© Christiane Leidinger (Berlijn 2003)
Ron (Vertaling, Breda 2005)

Suggested citation:
Leidinger, Christiane: Hildegard Moniac (1891 -1967) [online]. Berlin 2003. Available from: Online-Projekt Lesbengeschichte. Boxhammer, Ingeborg/Leidinger, Christiane. URL <https://www.lesbengeschichte.org/bio_moniac_nl.html> [cited DATE].

home